Bir matematikçi olarak, felsefi düşünmenin matematik başarısına etkisinin ne kadar büyük olduğunun bilincindeydim. Felsefi düşünme becerisi kazanmak için toplumdaki her bireyi felsefe lisans eğitimine tabi tutmak elbette gerekmiyor ama bunu yapmanın en güzel yolu ne olabilir? Henüz çocuk yaşta bireylere felsefi düşünme becerisi kazandıracak etkinliklerin P4C ile mümkün olduğunu ilk duyduğumda çok heyecanlanmıştım. Bu eğitimlerin Türkiye’de verilmeye başlanması ise umut vericiydi. Eğitimlere katılma kararım, eğitim süreci ve sonrası ise P4C ile daha iyi bir toplum kurma temellerinin atılabileceğini ve bu çabanın kolaylıkla da sürdürülebilir olacağının kanıtı oldu. Matematik için çıktığım yol bana yepyeni ufuklar açtı

Sayısal eğitimi alan ve bununla bütünleşen bir beyin yapısı ile yola devam ederken; kısır döngü içinde kaldığımı zaman zaman fark ediyordum. Sürekli okuyan, araştıran ve yazan biri olmama rağmen bir şeyler sanki hep eksikti.. İşte P4C ile bu eksikliğimin ne olduğunu keşfettim. Aslında sorguladığımı sanırken P4C eğitimi alana kadar doğru sorgulamanın ne olduğu konusunda eksikmişim. Felsefenin olmadığı bilim, bilimsellikten uzakta yol alıyor deniyor, gerçekten de öyle... Düşünen, soran, sorgulayan, soruşturan günlerde buluşmak dileğiyle..

Şu anda P4C Kazakistan projesi üzerinde çaılşmalara devam etmekteyiz. Yakın zamanda Kazakistan'da da P4C eğitimi açmayı çok umud ediyoruz. Şimdilik 6-9 yaş ve 18-25 yaş grupları ile P4C dersleri yapmaktayız. P4C Eğitimi ile ilk tanıştığım anda biraz kafam dağıldı, acaba doğru bir şey mi yapıyorum yoksa yanlış mı diye hep düşündüm. Ama daha sonra bu eğitimin zaman geçtikçe çok keyfli ve verimli olduğunu fark ettim. Nedeni şudur ki: Biz genellikle bir düşünceyi etrafımızın bize aşıladığı şekilde yani şablon halinde kabul ederiz. Kendi kafamızda bir yoğurarak yepyeni bir düşünce ortaya çıkartmaya gayret etmeyiz. Çünkü hep bir taraflı düşünürüz. Ama P4C eğitiminde hem toplulukla birlikte, hem özgürce, hem yepyeni düşünme biçimiyle hem de eleştirel düşünmekle kendinizi özgür hissedersiniz. Ben P4C eğitiminden bunu öğrendim.

Felsefe soruşturması sırasında kolaylaştırıcı olduğumda “dinleyen” olarak kendimi değerlendirme fırsatı buluyorum. Tam anlamıyla can kulağıyla dinliyorum soruşturan topluluğu. Topluluktaki her fikir soruşturma atmosferine yeni bir nefes oluyor. Kolaylaştırıcı olarak soruların önemini net bir şekilde gözlemleyebiliyorum. Toplumumuzdaki “karşıdakinin fikirlerini temel alarak konuşamama” davranışının derinlerine inme fırsatı yakalıyorum. Tüm bu süreçte soruşturan toplulukta konuşma sırasını takip etme, zihin süzgecinden geçirme gibi beceriler de gelişiyor. Topluluk üyeleri arasında duygu ve fikir birlikteliği de oluşuyor. Düşünce üzerine düşünme etkinlikleri de dediğimiz soruşturmalarda gerek katılımcılar gerek kolaylaştırıcılar asla başlangıç noktasında kalamıyorlar. Felsefe herkesi büyülüyor. Yaşamda olma farkındalığı iyi hissettiriyor.

P4C ile tanışmadan önce felsefeye ve derin bir düşünce eylemine bakış açım şu ankine kıyasla çok farklıydı ve bu fark olumsuz anlamdaydı. Lisedeki felsefe dersi kaynaklı olabilir, felsefenin sıkıcı bir dal olduğunu düşünmüştüm hep, ama aslında öyle olmadığını çok güzel bir yolla fark etmiş oldum. Keşke çok erken yaştan itibaren böyle bir sorgulama ortamının içinde bulunabilseydim, bazı kavramlara yaklaşımım çok daha doğru şekilde şekillenebilirdi. Biraz geç de olsa P4C ile tanışabildiğim için çok mutluyum ve hayatım boyunca da düşünme becerime yarar sağlayacağına eminim.

P4C hakkında beni en çok şaşırtan şey kavramların kafamda nasıl yer ettiğini keşfetmek oldu. Hangi deneyimler sonucu bir kavrama bazı nitelikleri yakıştırıyorum? Bu benim onayladığım bir tanım mı, yoksa çoğunluğun ortak tanımı mı? Bu iki soruyla her P4C yüzleşiyorum. Bazen fikirlerimin çok sağlam temellere dayandığına tanık oluyorum, zaman zamansa dogmalardan doğduklarını fark ediyorum. Aslında P4C’nin bana en büyük katkılarından biri farkındalığımı arttırması oldu. Böyle bir etkinlikte buluşmasaydık, ne ben tartıştığımız konular hakkında bu kadar düşünecektim, ne de arkadaşlarımın ne düşündüğünden haberim olacaktı. Bu sayede hem kendimi hem onları daha iyi tanıma fırsatım olduğu için çok şanslı hissediyorum. Oluşturulan tartışma ortamı sayesinde kendimi daha rahat ifade edebiliyorum, arkadaşlarımın fikirlerini yorumlayıp onlara sorular sorabiliyorum. Bunların yanında P4C felsefeye olan ilgimi tetikledi, beni bu konuda bir şeyler yapmaya itti. Şu ana kadar sıkıldığım bir tane bile tartışma olmadı, gerçekten hepsi ayrı zevkliydi. İçinde olmaktan çok keyif aldığım ve uzun süre devam etmek istediğim bir felsefi serüven.

P4C etkinlikleri bana aslında düşüncelerimin ve hatta duygularımın çoğu zaman nerden geldiğini, nasıl oluşup şekillendiğini bilmediğimi fark ettirdi ve en önemlisi de ilk duyduğumda kesinlikle karşı olduğum veya tamamen katıldığım konularda derinleştikçe fikirlerimin değişebileceğini gösterdi ki bu, hayatımın her alanında oluşan ön yargılarıma dışardan bakmama olanak sağladı. Bunun yanı sıra, gündelik yaşantımda sürekli duyup kullandığım birçok kavramın neredeyse hiçbirinde aslında kavramları tanım olarak bilmediğimi gördüm. Bu zamana kadar yaptığım tek şey, sadece büyürken belli başlı olaylara çevremdekilerin giydirdikleri kılıfları hiç sorgulamadan kabullenmek ve kavramlarla ilişkilendirmekmiş. Bu bağlamda P4C süreci hayata bakış açımı çok değiştirdi ve düşüncelerimi kalıplardan kurtarmama yardımcı oldu. Her ne kadar bir süre ara vermiş olsam da hayatımda hala etkisini görebiliyorum. En sevdiğim kısımsa bugün bile hala üzerinde belki bir yıl önce konuştuğumuz konular hakkında düşünebilmek. P4C benim için gerçekten hayret verici, biraz acılı ama çok keyifli bir süreç.

5-9 yaş aralığı ile çalışıyorum , kolaylaştırıcı ve çocuklar arasında hiyerarşik bir ilişki bulunmaması , doğrudan bilginin verilmemesi ve düşüncelerin özgürce ifade edilebilir olması P4C yi önemli kılıyor 🙂

Okul öncesi öğretmeniyim. 6 yaş grubuyla çalışıyorum. Soruşturmada "Acaba bu konuda ne düşünüyorlar?" heyecanıyla çocukların düşüncelerini dinliyorum. Soruşturma sürecinde çocukların da birbirlerini merak, heyecan, ilgiyle dinlediklerini ve çocukların özenli düşünme becerilerinin geliştiğini gözlemliyorum.

Benim en çok hoşuma giden şey kişisel olarak çocuk gibi düşünmeye eski halime o çok derinlerde olan çocuk damladan kalan merak duygusuna onlarla birlikte yaklaşmış olmam oldu.Bir de çocuklara kendilerini özgürce ifade edecekleri güvenli ortam yaratabilmek de çok keyifli ve tatmin edici bir hismiş. Çocuklara sordum nasıl hissettiniz diye Hikayelerdeki karakterler üzerine konuşabilmek çok keyifliydi çok mutlu oldum dedi bazıları Bir kısmı içimden geleni söylemek çok mutlu etti beni dedi.Çok tatlıydı Velilerden gelen geri bildirimleri aldıkça da mutlu oluyorum, onlar da çocuklar bir konuyu irdelediğinde bana yazmaya başladılar, damla hanım bugün şu konu hakkında böyle bir soru sordu çok mutlu oldum diye Bir de bazı veliler ben p4c yi anlattıkça ve çocuklar oturumlara katıldıkça bir farkındalık yaşadılar sanırım “aslında ne kadar kontrolcü yaklaşıyormuşuz” diye kendilerini eleştirdiler Bunu duymak da güzeldi

P4C ile kendimi daha iyi aktarabildiğimi ve aynı zamanda daha iyi bir dinleyici olduğumu fark ediyorum. P4C süresince farklı fikirlerle bir konuyu enine boyuna değerlendirmek hiç tahmin edemeyeceğim kadar güzel bir deneyim oluyor benim için.

P4C benim için dersten ziyade bir gözlük koleksiyonu niteliğinde. Herhangi bir oturumun ardından insanın kendine ve dünyaya aynı şekilde bakabilmesi mümkün olmuyor çünkü. Ders esnasında öyle değişik duygular tadıyorum ki kimi zaman nerede olduğumu unutuyor kimi zaman çok basit görünen konularda bile apayrı fikirlere sahip olan insanların nasıl bu kadar güzel vakit geçirebildiğine şaşırıyorum. P4C insanın kısıtlanmadan ama zorunda da olmadan, diğer herkese saygı duyarak güvenle hareket edebileceği bir alan. Katılımcıların hem öğrenci hem öğretmen olduğu, düşünme ve öğrenme sürecinin dersin dışına da taştığı, alışılmışlardan çok farklı, yeni bir renk, yeni bir tat, yepyeni olasılıklar ve bambaşka bir dünya P4C.